صنایع پتروشیمی یا شیمی نفت مواد شیمیایی ارگانیکی هستند که از نفت خام و گاز طبیعی به منظور استفاده در فرآیندهای صنعتی به دست می آیند. مثال هایی از مواد مورد استفاده ی اولیه در پتروشیمی شامل : متانول، اتیلن، پروپیلن، بوتادین، بنزن، تولوئن و گزیلن می باشد. تقریبا ۵ درصد ذخیره ی نفت سالانه ی جهان در صنایع پتروشیمی مورد استفاده قرار می گیرد. این مواد ارگانیک برای ساخت موادی همچون : پلاستیک ها، مواد دارویی، لوازم منزل، دستگاه ها و تجهیزات، پنل های خورشیدی، لوله های پی وی سی، جلیقه های ضد گلوله، الکترونیک مصرف کننده، توربین های بادی و قسمت هایی از اتومبیل مورد استفاده قرار می گیرد.
مواد اولیه ی مورد استفاده در صنایع پتروشیمی که پیش تر ذکر شد تحت فرآیند های پیچیده ی شیمیایی قرار گرفته و به مواد پیچیده و مختلف طبیعی تبدیل می شوند سپس از این مواد جدید برای تولید آیتم های مختلف شیمیایی استفاده می شود.
برای نمونه متانول تحت فرآیندهای شیمیایی به فرمالدهید و استیک اسید تبدیل می شود که از این مواد برای ساخت پلاستیک، فیبرها و محصولات کاغذی و چسبان استفاده می شود.
یا مثال دیگر اتیلن می باشد که اتیلن تحت تاثیر فرآیندهای شیمیایی متنوع به اتانول، رزین های پلی اتیلن، اتیلن اکساید و اتیل بنزن تبدیل می شود. از تمام این مواد بر پایه ی اتیلن مواد مختلفی هم چون : پلاستیک ها، کوآلانت و مواد دارویی و آرایشی تولید می شود.
یا نمونه دیگر پروپیلن می باشد که به پلی استر و بوتادین تبدیل شده و در ساخت لاستیک مورد استفاده قرار می گیرد.
نمونه ی آخر بنزین می باشد که در ساخت نایلون های فیبری مورد استفاده قرار می گیرد.
مهم ترین فرآیند در صنایع پتروشیمی که مربوط به مواد اولیه پتروشیمی می باشد فرآیند پلیمریزاسیون یا پلیمرشدن است. در نتیجه ی فرآیند پلیمر شدن موادی با زنجیره های طولانی از مواد ابتدایی ارگانیک و طبیعی به دست می آید. مولکول های حاصل مواد سفت و محکمی مانند پلاستیک، کاغذ و فیبرهای سنتزی به وجود می آوردند. این واکنش های شیمیایی هیدروکربن های ساده را به موادی با هیدروکربن های پیچیده تبدیل می کند که از این هیدرکربن های زنجیره ای و طولانی برای ساخت محصولات مصرف کننده استفاده می شود. صنایع پتروشیمی در کشوری مانند ایالات متحده برای ۱.۴ میلیون آمریکایی اشتغال زایی ایجاد کرده است. و ۲۱۴ هزار آمریکایی به طور مستقیم در صنایع پتروشیمی استخدام شده و مشغول کار می باشند.